Hollanda’da Mülakat Süreci — 2. Bölüm

7 min readOct 2, 2019

Bir önceki yazımda bahsettiğim IK görüşmesinde sorulan sorulara örnek cevaplar versem size ilham olabilir gibi geldi.

Evet gelelim mülakatta sorulan sorulara verebileceğiniz örnek cevaplara…

Şu an da ne işle meşgulsünüz? Bir yerde çalışıyor musunuz yoksa sadece iş mi arıyorsunuz?

Yurtdışında iş aramak için ya da herhangi bir nedenden işi bırakmanızı bizim ülkemize nazaran daha anlayışlılar. O yüzden çalışmıyorsanız rahatlıkla çalışmıyorum diyebilirsiniz. Ben mesela doğum için işimden ayrılmıştım ve normalden uzun bir süre, 1 yıl kadar ara vermiştim. Görüştüğüm hiç bir firmada çok ara vermişsin demedi.

Neden iş arıyorsunuz?

Kendimize de sormamız gereken bir soru aslında. Neden iş değiştirmek istediğinizi güzel bir şekilde izah etmeniz sizin neyi istediğinizi iyi bilen biri olduğunuzu gösteren özelliklerden biri olacağı için büyük bir artı alacaksınız. Soruya “üzerinde çalıştığım mevcut proje sona erdi o yüzden ben de yeni bir iş arıyorum”, “firmada çok eski teknolojiler kullanılıyor ve ben yeni bir şeyler denemek ve yeni sistem görmek istiyorum” ya da “uzun süredir aynı yerde çalışıyorum. Firmanızı incelediğimde tam da benim aradığım gibi bir firmaya benziyordu. O yüzden sizinle yüz yüze görüşüp haklı olup olmadığımı görmek istedim” gibi cevaplar verebilirsiniz. Bu cevaplar, baska sorular da doğurabilir. Mesela “Nasıl bir firma arıyorsunuz?”, “eski firmanıza yeni teknolojiler kullanmak istediğiniz söylediniz mi? Onların cevabı ne oldu?” şeklinde sorular da gelebilir. Bu sorulara olabildiğince açık sözlü, şeffaf ve yenilikçi biri olduğunuzu gösterecek şekilde cevap vermelisiniz. Neden iş arıyorsun sorusuna direk “Yurtdışına çıkmak istiyorum. O yüzden her firmaya başvurdum” gibilerinden o firmayı diğer firmalarla bir tutacak, onları sadece bir aracı olarak kullanacak gibi cevaplardan kaçınmanız gerekir.

Hangi teknolojileri biliyorsunuz?

Bu soruya gerçekten dürüst cevap verin. Mülakatta bilmediğiniz teknolojileri sayıp sonra onlardan bir soru geldiğinde ezberlediğiniz şeyleri karıştırıp yanlış cevap verebilirisiniz ki bu da sizi yalancı durumuna düşürür. Şunu da belirteyim dürüstlük yurt dışında benim gördüğüm kadarıyla hala erdem olarak sayılıyor ve takdir görüyor. Size artı puan kazandıracaktır.

Nasıl bir iş arıyorsunuz? Kriterleriniz neler?

Yeni bir sistem görmek istiyorum. Hali hazırda örneğin Angular ile yazılmış bir projeyi, React’a taşıma işini yapmak isterim diyebilirsiniz. Benim hem Angular hem de React deneyimim var o yüzden bu işi başarılı bir şekilde yapabileceğime inanıyorum diyebilirsiniz. Böylelikle kendinize güvendiğinizi ve sorumluluk alabileceğinizi göstermiş oluyorsunuz.

İki firma arasında seçim yapmanız gerekse ne gibi özellikler sizi diğer firmayı tercih etmenize neden olur? Ne gibi özellikler sizin için o firma adına bir avantajdır?

Burada aslında sizin asıl kriterlerinizi öğrenmeye çalışıyorlar. Yani o firmaya sadece para için mi gidiyorsunuz yoksa mesleğnizde ilerlemek bununla beraber o firmaya da katkıda bulunmak için mi gidiyorsunuz ona bakıyorlar. Bu soruya “eğer bir firmada yeni teknolojiler kullanılıyorsa ya da kullanmamız teşvik ediliyorsa bu benim için büyük bir artıdır. Ama yeni teknolojileri iyi kullanmak eski teknolojileri çok iyi bilmenize dayanır. Bu nedenle eski teknolojilerin kullanması da benim için sorun olmaz. Onu da kullanarak öğrenebileceğim çok şey olacak.” şeklinde cevap verebilirsiniz.

Bunun haricinde eğer sizin için firmanın etkinliklere katılmanızı desteklemesi önemliyse onu da söyleyebilirsiniz.

Neden bilgiyasar mühendisliği mesleğini tercih ettiniz?

Evet bu soruya Türkiye’de aç kalmamak için bu tarz meslekleri seçmek zorundasınız. Aslında mesleğime çok da bağlı değilim şeklinde ya da bunları ima edecek şekilde cevap vermemek lazım. Dürüst bir cevap vermeyin eğer yukardaki şekilde hissediyorsanız :)

Neden bizim firmamıza gelmek istiyorsunuz?

Bu soruyu firmalar genelde onları internette araştırdınız mı onu öğrenmek için soruyorlar. “Firmanızda şu işleri yapıyorsunuz, şu teknolojileri kullanıyorsunuz. Bunlar ilgimi çekti. Size yeteneklerim ile katkı verebileceğimi düşünüyorum. O yüzden firmanızda çalışmak istiyorum.” diyebilirsiniz. Eğer firmada çalışan birinden firma hakkında fikir aldıysanız bunu söylemeniz hoşlarına gidecektir.

Hangi özelliğiniz ya da özellikleriniz sizi bizim firmamız için uygun olduğunuzu düşünmenizi sağladı?

Burada olabildiğince bildiğiniz teknolojiler içinden firmada kullanılan teknolojileri ön plana çıkarın ve biraz yaptığınız projelerden, neleri başardığınızdan, nasıl biri olduğunuzdan ve firmanın araştırmalarınıza nazaran nasıl işler yaptığından ve sizin-firmanın uyumundan bahsedin.

Yöneticiniz ile bir problem yaşadınız mı? Yaşadıysanız bunu nasıl çözdünüz?

Bu soruya cevabınız kesinlikle olmalı. İlla ki bir problem yaşamışsınızdır ama onu bir problem olarak görmüyor olabilirsiniz. Biraz geçmişinizi hatırlayıp bir şeyler bulmaya çalışın. Soruya cevap verirken STAR tekniğini kullanmanız gerekiyor. Ne gibi bir durumla karşılaştınız? Size verilen görev neydi? Nasıl bir aksiyon aldınız? Sonucunda ne oldu?

S — Situation / Durum

T — Task / Gorev

A — Action / Davranis (Hareket)

R — Result / Sonuc

Takım arkadaşınız ile bir problem yaşadınız mı? Yaşadıysanız bunu nasıl çözdünüz?

Bu soruya da kesin bir cevabınız olmalı. Yine STAR yöntemiyle cevap vermeniz gerekiyor. Yukarıdaki ve bu soruya cevap verirken dikkat etmeniz gereken aksiyon alırken sakin, çözüm odaklı bir yaklaşımda ve saygınızı hiç kaybetmeden davrandığınızı karşı tarafa dolaylı olarak anlatmanız lazım. “Yöneticim bana bilmediğim bir proje hakkında çok önemli bir hatayı çözmemi istedi ve bunu 2 gün içerisinde yapmam gerektiğini belirtti. Ben de gittim hemen itiraz ettim. Yapamam dedim ve bıraktım.” dememeniz lazım. Bunun yerine “Yöneticimden neden bu işi 2 gün içerisinde yapmam gerektiğini öğrendim. Henüz sistemi bilmediğimi ama kısa zamanda öğrenmek için elimden geleni yapacağımı ve sistemi çok daha iyi bilen biri ile çalışıp çalışamayacağımı sordum. Daha deneyimli biri ile çalışıp sistemi az biraz anladıktan sonra işi 2 gün içerisinde yetiştiremeyeceğimi ama her şey yolunda giderse 5 gün içerisinde yetişeceğini belirttim. Ve sonunda işi 5 gün sonra teslim ettim” şeklinde bir açıklama yapmak gerekiyor.

Genel olarak sorulara cevap verirken eğer elinizde sayısal veriler varsa onları söylemekten de geri durmayın. Verilerle konuşmanız sizi işini iyi bilen biri yapar.

Şu an hangi proje üzerinde çalışıyorsunuz? Biraz bahseder misiniz? Bu projenin nerelerini siz yaptınız? Kullanacağınız teknolojilere nasıl karar verdiniz? Mimarisine nasıl karar verdiniz? Projeyi nasıl yönetiyorsunuz?

Takımın değil sizin ne yaptığınızı öğrenmek istiyorlar. Israrla takımla şunu yaptık bu oldu diye anlatmaya devam ederseniz soruyu pas geçerler ve size eksi yazarlar emin olun.

Projenin backend’ini ben yaptım. Projeye başlamadan önce takım arkadaşlarımla beraber mimariye karar verdik. Genel olarak projenin akışını çizdik. Kullanmak istediğimiz teknolojilere karar verdik. Projeyi yönetmek ve issue takibini yapmak için Github kullandık. İssue’ların ne olacağına karar verdikten sonra aramızda issue’ları paylaştık vs. şeklinde cevap vermek lazım. Olabildiğince detay verin. Backend tarafında nasıl bir mimari kullandınız, ne gibi şeyler yaptınız, nasıl sorunlarla karşılaştınız (önemli bir kaç issue varsa onlardan). Sorunu nasıl çözdünüz…

Projenin çok içine girmeyin ama neden o teknolojileri kullandığınızdan, bir gününüzün iş yerinde nasıl geçtiğinden bahsedebiliriniz. Günlük rutinimi neredeyse her firma öğrenmek istemişti. Mesela “sabah işe giderim ilk işim kahvemi almak olur. Daha sonra maillerimi kontrol ederim. Ardından dün neyle uğraştığımı ve bugün neler yapacağımı planlarım. Eğer bir issue üzerinde çalışıyorsam kaldığım yerden devam etmeye başlarım. Bir problemle karşılaşırsam takım arkadaşlarımdan yardım isterim ve onların görüşlerini de alırım. Yaptığım değişiklikleri Github’a gönderirim. Issue için yapılacak adımların tekrar üzerinden geçer hepsinin yapıldığından emin olurum.” şeklinde bir cevap verebilirsiniz.

Başarısız bir projenizden bahseder misiniz?

Evet, muhtemelen başlanan ama bitmeyen ya da projenin sonunda kullanılmayan bir işte yer almışsınızdır. “Projenin şu kısmından sorumluydum. Zamanında projeyi yetiştirdik ancak kullanım açısından çok kullanıcı dostu olmadığını gördük. Bunun sonucunda da şu aksiyonları aldım.” diyebilirsiniz.

Bize sormak istediğiniz başka bir sorunuz var mıdır?

Kesinlikle evet!

Ben genelde firmalara “Hayır sorum yok her şeyi çok net açıkladınız. İleri aşamalara gelirsem oralarda mutlaka sorularım olacaktır. Ama eğer sorum olursa da size email ile sormak isterim” diye cevap veriyordum ve çoğunda bir sorun yaratmadı bu cevabım ama 1 ya da 2 firma soru sormamis olmama takıldı. Aklımdan belki diğer firmalar da takıldı ama söylememiş olabilirler diye düşündüm ve bu nedenle sorum yok yerine evet sorum var deyip bir kaç tane soru sordum. Mesela “işe girersem bir günüm nasıl olacak? Bu projede neden bu teknolojileri kullandınız? Proje takibi için ne kullanıyorsunuz? Jira, Github, Monday…”. Eğer bahsedilmediyse “takımdaki yerim ne olacak? Ne tür işlerden sorumlu olacağım?” gibi sorular sorabilirsiniz.

IK sorularını genelde küçük firmalar çok önemsiyor. Bu mülakattan iyi bir izlenim ile ayrılmanız size çok büyük avantaj sağlayacaktır. Ha bazı firmalar bu soruları sormadan direk ne bilip bilmediğinize odaklanıyor ki bence öyle de olmalı. Bu durumda da teknik olarak yeterliyseniz hızlı bir şekilde işe alıyorlar.

Bir de internette bolca örneğini bulabileceğiniz “Genel Yetenek” sınavları var. Onları çözmenizi tavsiye ederim. Bazı firmalar bu sınavları geçmeden sizinle IK görüşmesi bile yapmıyor. Bu sitelere bakabilirsiniz:

Teknik mülakatta yapmanız gerekenler

Herşeyden önce karşınızdakine karşı dürüst olun. Olabildiğince sakin olmaya ve sorulan soruyu doğru anlama çalışın. Soru bittikten sonra doğru anlayıp anlamadığınızı teyit etme amaçlı bir kaç tane soru sorun ya da soruyu anladığınız haliyle anlatıp onay isteyin.

Ardından soruyu kodlamaya başlamadan önce algoritmasını yazın. Bunu yazarken düşüncelerinizi paylaşmaya devam edin. Algoritmanızı bir kaç örnek girdi ile test edin. Ardından uç noktaları test edin. Yani girdi olarak eksili bir değer, null ya da çok büyük bir sayı deneyin. Test yaparken hatalarınızı gördükce düzeltip, algoritmanızı iyileştirin. Her testten başarıyla geçtiyseniz artık kodlamaya hazırsınız demektir.

Teknik mülakattan önce veri yapılarının tercih ettiğiniz dilde nasıl tanımlandığını pekiştirin. Unutursanız da problem değil fakat bazı firmalar bunu hoş karşılamayabilir. Kodunuzu yazdıktan sonra yine test etmeyi sakın unutmayın. Bu mülakatta en önemli şey bence kodu yazıp doğru çalıştırabilmenin yanı sıra düşüncelerinizi paylaşıp, mülakat yapan kişiden geri bildirimleri alabilmeniz.

Yaptığım mülakatlardaki sorular bence hiç zor değildi. Pratik yapıp, mülakatlara hazırlanmış bir kişi için soruları çözüme ulaştırmak zor olmuyor. Ama düşünceleri paylaşma kısmı zor olabilir ilk başlarda. Ben de öyle olmuştu.

Gelelim teknik sorulara…

Bu kısmı bilgisayar mühendisi olmayan arkaşlar atlayabilir.

Başvurduğunuz pozisyon için java, javascript, C, C++, Go, React, Angular vs. istenebilir. Bazen bu dillerden birini bilmeniz yeterliyken bazen de iki-üç dil bilmenizi isteyebilirler. Bunun nedeni örneğin Angular da yazılmış bir siteleri vardır ve sizin bu sistemi frontend için React, backend için Java yazmanızı isteyebilirler. Bu durumda AngularJS, Javascript, React ve Java bilmeniz gerekir.

Hangi pozisyona başvurursanız vurun bilmeniz gereken belli başlı konular var. Bunlardan en önemlisi algoritma ve veri yapıları.

Bu sitelerde veri yapıları güzel anlatılmış, size çokca yardımcı olacaktır. Ayrıca bu kitaba kesinlikle bakmanızı tavsiye ederim: http://www.crackingthecodinginterview.com/

Teknik mülakat sonrasında derin bir nefes alın ve su için ;)

Eğer teknik mülakatı geçemezseniz dert değil. Çalışmaya ve mülakatlara devam. Eğer teklif aşamasına geçerseniz de sizi neler beklediğini bir sonraki yazımda anlatayım.

Görüşmek üzere

Hollanda’da Mülakat Süreci — 2. Bölüm

Written by Kancer (Nilay) Gökırmak

Responses (1)